SOCAR ile Slovenya’nın önde gelen doğal gaz şirketi Geoplin arasında 17 Temmuz’da imzalanan mutabakat zaptı kapsamında ilk ticari gaz sevkiyatları başlatıldı.
Slovenya, Türkiye, Gürcistan, İtalya, Yunanistan, Bulgaristan, Romanya, Macaristan ve Sırbistan’ın arasına katılarak Azerbaycan gazı alan dokuzuncu ülke oldu. Slovakya, Karadağ, Kuzey Makedonya, Bosna-Hersek ve Hırvatistan, Azerbaycan’dan doğal gaz satın alma fırsatlarını araştırıyor.
SOCAR’ın Avrupa enerji piyasasındaki varlığını artırma çabalarında bir diğer stratejik adım olan Slovenya ile doğalgaz tedarik anlaşması, Azerbaycan’ın bölgedeki enerji kaynaklarının giderek artan önemini bir kez daha teyit ediyor.
Avrupa ülkeleri, devam eden Rusya-Ukrayna çatışması nedeniyle Azerbaycan’ın enerji kaynaklarına giderek daha fazla ilgi duymaya başladı. Rusya, Batı yaptırımlarına yanıt olarak AB’ye gaz ihracatını kısıtladı ve bu da Avrupa pazarlarında Azerbaycan gazına olan talebin artmasına yol açtı.
Azerbaycan Enerji Bakanı Perviz Şahbazov, X platformunda, bir önceki yılın temmuz ayındaki ilk üretim aşamasından bu yana Abşeron gaz-yoğuşma sahasından 1,5 milyar metreküpten (bcm) fazla gaz üretildiğini duyurdu. Şahbazov, Abşeron sahasının aşamalı gelişiminin, yıllık üretimi 1,5 bcm’den 6 bcm’ye çıkarma planlarıyla birlikte Azerbaycan’ın ve bölgesel ve Avrupa ortaklarının enerji güvenliğini önemli ölçüde artıracağını kaydetti.
Bu yılın ilk yarısında Azerbaycan Avrupa’ya 6,4 milyar metreküp, Türkiye’ye 5 milyar metreküp ve Gürcistan’a 1,3 milyar metreküp gaz tedarik etti. Ocak-Haziran döneminde yurtdışına yapılan gaz satışları bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 6 arttı.
Azerbaycan, 2023 yılında Güney Gaz Koridoru (SGC) boru hattı aracılığıyla Avrupa’ya 11,8 milyar metreküp gaz ihraç etti. Bu hacmin 2024 yılında 12 milyar metreküpe çıkması bekleniyor. 2027 yılına kadar, SGC’nin planlanan iki aşamalı genişlemesinin ardından ihracat hacminin 20 milyar metreküpe ulaşması bekleniyor.
Azerbaycan, 31 Aralık 2020 tarihinden bu yana Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) aracılığıyla Avrupa’ya doğal gaz taşıyor. Güney Gaz Koridoru’nun (SGC) son bölümünü oluşturan TAP, Türkiye-Yunanistan sınırından başlayarak Yunanistan ve Arnavutluk’u geçerek İtalya’da son bulan, karada 773 kilometre ve denizde 105 kilometre uzunluğunda bir hatta sahip.
SGC, yedi ülkeyi ve altı düzenleyici sistemi kapsayan üç bölümden oluşuyor. 11 farklı yatırımcıyı birbirine bağlayan koridor ve başta Avrupa olmak üzere 12 farklı alıcıya doğal gaz tedarikini mümkün kılıyor.